Τίμιος άνθρωπος στην Ελλάδα του μνημονίου ή εγκληματίας στη Νορβηγία; Να ένα από τα ερωτήματα και διλήμματα που βάζει ο καπιταλισμός…
Στο τέλος διαβάστε τη λογική της Νορβηγικής φυλακής।
Στο τέλος διαβάστε τη λογική της Νορβηγικής φυλακής।
ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ:
Είναι και οι δύο φυλακές και στις δύο κρατούνται καταδικασμένοι με
βαριές ποινές, όμως δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές μεταξύ
τους. Η πρώτη βρίσκεται στις ΗΠΑ, είναι η ADX στο Φλόρενς του Κολοράντο,
η επονομαζόμενη και «Αλκατράζ των Βραχωδών Ορέων». Στην ADX οι
βαρυποινίτες ζουν σε τσιμεντένια κελιά. Το μικρό παράθυρο κάθε κελιού
«βλέπει» μόνο τον ουρανό. Οι φυλακισμένοι περνούν εκεί μέσα έως και 23
ώρες το 24ωρο. Η ADX έχει χαρακτηριστεί «μια εκδοχή της Κόλασης».
Η δεύτερη ονομάζεται Χάλντεν, είναι η πιο καινούργια φυλακή
υψηλής ασφαλείας της Νορβηγίας και εκεί είναι πιθανό να εκτίσει μέρος
της ποινής του, εφόσον καταδικαστεί, ο Αντερς Μπρέιβικ, ο οποίος
δικάζεται για τον φόνο 77 ανθρώπων.
ΚΕΛΙΑ:
Τα κελιά της μοιάζουν περισσότερο με φοιτητικά δωμάτια. Καθένα έχει το
δικό του μπάνιο, μίνι ψυγείο και τηλεόραση με λεπτή οθόνη. Τα παράθυρα
«βλέπουν» σε προσεκτικά φροντισμένους κήπους με μπάρμπεκιου, όπου το
καλοκαίρι κρατούμενοι και δεσμοφύλακες ψήνουν μαζί. Στους κήπους
φυτρώνουν έλατα, που έχουν φυτευτεί για να κρύβουν από τους τροφίμους το
περιμετρικό τείχος της φυλακής. Η Κάθριν Νάιξι των λονδρέζικων
«Τάιμς» σημειώνει πάντως και μερικές «στερήσεις»: στους τροφίμους
προσφέρεται μόνο ένα είδος τσαγιού, το Earl Grey…
ΔΡΑΣΕΙΣ।
Είναι και οι δύο φυλακές και στις δύο κρατούνται καταδικασμένοι με
βαριές ποινές, όμως δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές μεταξύ
τους. Η πρώτη βρίσκεται στις ΗΠΑ, είναι η ADX στο Φλόρενς του Κολοράντο,
η επονομαζόμενη και «Αλκατράζ των Βραχωδών Ορέων». Στην ADX οι
βαρυποινίτες ζουν σε τσιμεντένια κελιά. Το μικρό παράθυρο κάθε κελιού
«βλέπει» μόνο τον ουρανό. Οι φυλακισμένοι περνούν εκεί μέσα έως και 23
ώρες το 24ωρο. Η ADX έχει χαρακτηριστεί «μια εκδοχή της Κόλασης».
Η δεύτερη ονομάζεται Χάλντεν, είναι η πιο καινούργια φυλακή
υψηλής ασφαλείας της Νορβηγίας και εκεί είναι πιθανό να εκτίσει μέρος
της ποινής του, εφόσον καταδικαστεί, ο Αντερς Μπρέιβικ, ο οποίος
δικάζεται για τον φόνο 77 ανθρώπων.
ΚΕΛΙΑ:
Τα κελιά της μοιάζουν περισσότερο με φοιτητικά δωμάτια. Καθένα έχει το
δικό του μπάνιο, μίνι ψυγείο και τηλεόραση με λεπτή οθόνη. Τα παράθυρα
«βλέπουν» σε προσεκτικά φροντισμένους κήπους με μπάρμπεκιου, όπου το
καλοκαίρι κρατούμενοι και δεσμοφύλακες ψήνουν μαζί. Στους κήπους
φυτρώνουν έλατα, που έχουν φυτευτεί για να κρύβουν από τους τροφίμους το
περιμετρικό τείχος της φυλακής. Η Κάθριν Νάιξι των λονδρέζικων
«Τάιμς» σημειώνει πάντως και μερικές «στερήσεις»: στους τροφίμους
προσφέρεται μόνο ένα είδος τσαγιού, το Earl Grey…
ΔΡΑΣΕΙΣ।
Δεν είναι μόνο τα κελιά διαφορετικά. Αντίθετα απ’ ό,τι στην ADX, στη
Χάλντεν οι καταδικασμένοι για φόνο περνούν την ημέρα τους έξω από τα
κελιά, στο κέντρο δραστηριοτήτων της φυλακής. Εκεί μπορούν είτε να
διαβάσουν (πολλοί σπουδάζουν για να πάρουν ένα πτυχίο) είτε να
εκπαιδευθούν σε επαγγέλματα όπως οικοδόμο, ξυλουργός ή μάγειρος. Διότι ο
Μπρέιβικ, γιος διπλωμάτη, είναι η εξαίρεση. Από τους τροφίμους των
νορβηγικών φυλακών 40% έχουν μόνο στοιχειώδη εκπαίδευση, 60% μεγάλωσαν
με κακοποίηση ή στερήσεις και 70% ήταν άνεργοι. Μια φράση που ακούει
κανείς συχνά εδώ είναι ότι «ουδείς εγκληματεί χωρίς λόγο».
Στους φυλακισμένους επιτρέπεται επίσης να χρησιμοποιούν τα
γήπεδα για σπορ που διαθέτει η φυλακή, το μουσικό στούντιο και τον τοίχο
αναρρίχησης (ο οποίος βρίσκεται σε ασφαλή απόσταση από το περιμετρικό
τείχος). «Το σύνθημα των αρχιτεκτόνων μας ήταν “σιδηρά πυγμή σε μεταξωτό
γάντι”», λέει ο Γιαν Στρέμνες, υποδιευθυντής της Χάλντεν. «Μόλις
κερδίσαμε δεύτερο βραβείο σε έναν διαγωνισμό εσωτερικού ντιζάιν. Το μόνο
που μας κέρδισε ήταν ένα ξενοδοχείο σπα».
ΒΙΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΔΕΣΜΟΦΥΛΑΚΩΝ:
Στις παραδοσιακές φυλακές η βία εναντίον των δεσμοφυλάκων είναι
διαδεδομένη. Η ADX έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει το πρόβλημα
απομονώνοντας τους φυλακισμένους από τους άλλους φυλακισμένους και από
τους δεσμοφύλακες. Αντίθετα στη Χάλντεν οι δεσμοφύλακες μιλούν με τους
τροφίμους, τρώνε και κάνουν σπορ μαζί τους. Η βία εναντίον των
δεσμοφυλάκων είναι σχεδόν ανύπαρκτη. «Μας αντιμετωπίζουν με σεβασμό»,
λέει ο Μίκαελ Ογκαρντ, ο οποίος εκτίει ποινή επταετούς κάθειρξης για
οικονομικό έγκλημα. Ενας άλλος παράγοντας που μειώνει τη βία θεωρείται
το γεγονός ότι οι μισοί από τους δεσμοφύλακες της Χάλντεν είναι
γυναίκες.
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ: Οι
συνηθισμένες επισκέψεις στους τροφίμους γίνονται χωρίς επίβλεψη, σε
δωμάτια χωρίς παράθυρο παρακολούθησης και χωρίς κάμερες. «Αν δεν υπάρχει
θέμα ασφαλείας, δεν υπάρχει λόγος να μην έχουν οι τρόφιμοι
ιδιωτικότητα», λέει ο υποδιευθυντής Στρέμνες. Στον χώρο της φυλακής
υπάρχει επίσης ένα σπίτι όπου μπορεί ένας τρόφιμος να περάσει ένα
Σαββατοκύριακο με την οικογένειά του. «Αυτό το σπίτι είναι στην
πραγματικότητα για τις ανάγκες των παιδιών μάλλον, παρά για τους
τροφίμους», λέει ο Στρέμνες. «Μια τιμωρία δεν είναι μόνο πρόβλημα για τον τρόφιμο, αλλά και για την οικογένειά του. Επιτρέπει στα παιδιά να έχουν μια σχετικά φυσιολογική επαφή με τον πατέρα τους».
Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΝΟΡΒΗΓΙΚΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ:
«Κάποια στιγμή οι φυλακισμένοι αποφυλακίζονται», λέει ο Στρέμνες. «Το
ερώτημα που πρέπει να θέσει κανείς στον εαυτό του είναι: Τι είδους
γείτονα θέλω; Θέλω έναν γείτονα ο οποίος έχει αντιμετωπιστεί όσο
σκληρότερα είναι δυνατόν ή θέλω έναν γείτονα που έχει αντιμετωπιστεί ως
άνθρωπος; Μπορεί να σου αρέσει ή να μη σου αρέσει αυτό που έχουμε εδώ. Ωστόσο το ερώτημα είναι: Λειτουργεί; Πιστεύουμε πως ναι».
Πολλές έρευνες δείχνουν ότι όσο περισσότερο η ζωή στη
φυλακή μοιάζει με τη ζωή έξω από αυτήν, τόσο λιγότερο πιθανό είναι οι
φυλακισμένοι να υποτροπιάσουν. «Μπορεί να λένε ότι είμαστε αφελείς», λέει ο Αντρέας Σκάλμπεργκ, ο οποίος ασκεί χρέη γενικού διευθυντή στο νορβηγικό υπουργείο Δικαιοσύνης και Αστυνομίας. «Ομως
το ποσοστό των υποτρόπων μας είναι 20%. Σίγουρα, κάτι πρέπει να κάνουμε
σωστά». Σε σύγκριση, στη Βρετανία και τις ΗΠΑ το ποσοστό αυτό
κυμαίνεται από 50% ώς 60%. «Η φυλακή αυτή χτίστηκε για να επανεντάσσει
τους τροφίμους στην κοινωνία», λέει ο διευθυντής της, ο Αρε Χέινταλ. «Αν
δημιουργήσεις μια αρκετά ομαλή ζωή πίσω από τους τοίχους, οι τρόφιμοι
θα επανενταχθούν καλύτερα απ’ ό,τι αν τους κλείναμε σ’ ένα κελί όλη την
ημέρα»
ΠΗΓΗ: http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4712472
http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4712471
Χάλντεν οι καταδικασμένοι για φόνο περνούν την ημέρα τους έξω από τα
κελιά, στο κέντρο δραστηριοτήτων της φυλακής. Εκεί μπορούν είτε να
διαβάσουν (πολλοί σπουδάζουν για να πάρουν ένα πτυχίο) είτε να
εκπαιδευθούν σε επαγγέλματα όπως οικοδόμο, ξυλουργός ή μάγειρος. Διότι ο
Μπρέιβικ, γιος διπλωμάτη, είναι η εξαίρεση. Από τους τροφίμους των
νορβηγικών φυλακών 40% έχουν μόνο στοιχειώδη εκπαίδευση, 60% μεγάλωσαν
με κακοποίηση ή στερήσεις και 70% ήταν άνεργοι. Μια φράση που ακούει
κανείς συχνά εδώ είναι ότι «ουδείς εγκληματεί χωρίς λόγο».
Στους φυλακισμένους επιτρέπεται επίσης να χρησιμοποιούν τα
γήπεδα για σπορ που διαθέτει η φυλακή, το μουσικό στούντιο και τον τοίχο
αναρρίχησης (ο οποίος βρίσκεται σε ασφαλή απόσταση από το περιμετρικό
τείχος). «Το σύνθημα των αρχιτεκτόνων μας ήταν “σιδηρά πυγμή σε μεταξωτό
γάντι”», λέει ο Γιαν Στρέμνες, υποδιευθυντής της Χάλντεν. «Μόλις
κερδίσαμε δεύτερο βραβείο σε έναν διαγωνισμό εσωτερικού ντιζάιν. Το μόνο
που μας κέρδισε ήταν ένα ξενοδοχείο σπα».
ΒΙΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΔΕΣΜΟΦΥΛΑΚΩΝ:
Στις παραδοσιακές φυλακές η βία εναντίον των δεσμοφυλάκων είναι
διαδεδομένη. Η ADX έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει το πρόβλημα
απομονώνοντας τους φυλακισμένους από τους άλλους φυλακισμένους και από
τους δεσμοφύλακες. Αντίθετα στη Χάλντεν οι δεσμοφύλακες μιλούν με τους
τροφίμους, τρώνε και κάνουν σπορ μαζί τους. Η βία εναντίον των
δεσμοφυλάκων είναι σχεδόν ανύπαρκτη. «Μας αντιμετωπίζουν με σεβασμό»,
λέει ο Μίκαελ Ογκαρντ, ο οποίος εκτίει ποινή επταετούς κάθειρξης για
οικονομικό έγκλημα. Ενας άλλος παράγοντας που μειώνει τη βία θεωρείται
το γεγονός ότι οι μισοί από τους δεσμοφύλακες της Χάλντεν είναι
γυναίκες.
ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ: Οι
συνηθισμένες επισκέψεις στους τροφίμους γίνονται χωρίς επίβλεψη, σε
δωμάτια χωρίς παράθυρο παρακολούθησης και χωρίς κάμερες. «Αν δεν υπάρχει
θέμα ασφαλείας, δεν υπάρχει λόγος να μην έχουν οι τρόφιμοι
ιδιωτικότητα», λέει ο υποδιευθυντής Στρέμνες. Στον χώρο της φυλακής
υπάρχει επίσης ένα σπίτι όπου μπορεί ένας τρόφιμος να περάσει ένα
Σαββατοκύριακο με την οικογένειά του. «Αυτό το σπίτι είναι στην
πραγματικότητα για τις ανάγκες των παιδιών μάλλον, παρά για τους
τροφίμους», λέει ο Στρέμνες. «Μια τιμωρία δεν είναι μόνο πρόβλημα για τον τρόφιμο, αλλά και για την οικογένειά του. Επιτρέπει στα παιδιά να έχουν μια σχετικά φυσιολογική επαφή με τον πατέρα τους».
Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΝΟΡΒΗΓΙΚΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ:
«Κάποια στιγμή οι φυλακισμένοι αποφυλακίζονται», λέει ο Στρέμνες. «Το
ερώτημα που πρέπει να θέσει κανείς στον εαυτό του είναι: Τι είδους
γείτονα θέλω; Θέλω έναν γείτονα ο οποίος έχει αντιμετωπιστεί όσο
σκληρότερα είναι δυνατόν ή θέλω έναν γείτονα που έχει αντιμετωπιστεί ως
άνθρωπος; Μπορεί να σου αρέσει ή να μη σου αρέσει αυτό που έχουμε εδώ. Ωστόσο το ερώτημα είναι: Λειτουργεί; Πιστεύουμε πως ναι».
Πολλές έρευνες δείχνουν ότι όσο περισσότερο η ζωή στη
φυλακή μοιάζει με τη ζωή έξω από αυτήν, τόσο λιγότερο πιθανό είναι οι
φυλακισμένοι να υποτροπιάσουν. «Μπορεί να λένε ότι είμαστε αφελείς», λέει ο Αντρέας Σκάλμπεργκ, ο οποίος ασκεί χρέη γενικού διευθυντή στο νορβηγικό υπουργείο Δικαιοσύνης και Αστυνομίας. «Ομως
το ποσοστό των υποτρόπων μας είναι 20%. Σίγουρα, κάτι πρέπει να κάνουμε
σωστά». Σε σύγκριση, στη Βρετανία και τις ΗΠΑ το ποσοστό αυτό
κυμαίνεται από 50% ώς 60%. «Η φυλακή αυτή χτίστηκε για να επανεντάσσει
τους τροφίμους στην κοινωνία», λέει ο διευθυντής της, ο Αρε Χέινταλ. «Αν
δημιουργήσεις μια αρκετά ομαλή ζωή πίσω από τους τοίχους, οι τρόφιμοι
θα επανενταχθούν καλύτερα απ’ ό,τι αν τους κλείναμε σ’ ένα κελί όλη την
ημέρα»
ΠΗΓΗ: http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4712472
http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4712471
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου